HeR ÇoCuK BiR ÇiÇeKTiR
iki Yas cocugu Bilissel Gelisimi
İki Yaş Çocuğu Bilişsel Gelişimi
İki yaş çocuğu; yürür, sık sık düşse de koşabilir, az sarsak olsa da topa tekme vurabilir, tutunarak ve bir ayağını diğerinin yanına koyarak
İki yaş çocuğu; yürür, sık sık düşse de koşabilir, az sarsak olsa da topa tekme vurabilir, tutunarak ve bir ayağını diğerinin yanına koyarak yani, tek tek merdiven basamaklarını çıkabilir. Bunlar bu yaşta kaba motor yetenekte kazanılan gelişme aşamalarıdır.İnce motor hareketlere gelince, iki yaş çocuğu bardağındaki suyu rahatlıkla içse de, kaşığındaki çorbasını döke saça içer. Kaşığındaki sıvıyı dökmeden ağzına götürebilmek, kolun kaba motor hareketlerinin yanı sıra, iyi bir koordinasyon gerektiren ince bir motor harekettir. El ve parmaklarını kullanabilmesi için gerekli olan ince motor yeteneği ile, bu dönemde düğmelerini açıp kapamaya yetmese de, çocuk fermuarını çekmeyi az çok başarır.
Kaba motor yeteneğindeki gelişmelere paralel olarak, hareketlenen çocuğun çevredeki uyaranları algılaması artar. Daha önceleri özdeşleştiği annesinin de çevreye ait ve kendisinden çok farklı olduğunu anlamaya başlar. Annesinin ortamdan ayrılsa da, başka bir ortamda varlığını sürdürebileceğini kavrar (anne için obje devamlılığının kazanılması). Anne gitse de dönecektir.
Kendini çevreden soyutlaması ve anne ile özdeşleşmenin tamamlanarak obje devamlılığının sağlanması ile birlikte, bilişsel mantık gelişimi, duyusalmotor dönemini tamamlar. Duyusalmotor dönemde; görme, işitme, dokunma, koklama ve tat alma duyuları ile algılanan duyumlara göre, yoruma yer vermeden, giderek gelişmekte olan ince ve kaba motor yeteneğin yapabildiği ölçüde hareket edilir. Altı aylık bir çocuğun, kollarını hareket ettirerek oyuncağına yanıt vermesi gibi. Çocuklar oyuncağı görme duyusu ile algılar. Aynı yaştaki hemen hemen tüm çocuklar, adeta refleks harekette olduğu gibi, birbirileri ile hemen hemen aynı yanıtı verirler. Bu ayda motor yetenek kolların gövdeye bağlandığı kısımdan hareket edebileceği kadar gelişmiştir. Böylece çocu, motor yeteneği ölçüsünde yanıt verir. Davranışları başlıca, duyusal algılama ve hareket yeteneklerinin belirlediği bu döneme, bu nedenle, duyusalmotor dönem denir.
Bu yaş çocuğu iki kelimeden oluşan, “Su ver” “Anne Gel” gibi telegrafik yani gramersiz ve takısız cümleler kurabilir. Lisan bilişsel yeteneğindeki bu gelişme ile birlikte çevrensin algılaması ve kendini anlatabilmesi artar. Bu doğal olarak kendini anlatabilme aracı olan resim yeteneğine de yansır.
Henüz çorbasını dökmeden ağzına götüremeyen, düğmelerini ilikleyemeyen, fermuarını açıp kapayamayan iki yaş çocuğundan, doğal olarak yeterince ince ve kontrollü çizgiler de beklenmez. Ancak onsekiz ay çocuğundan farklı olarak, kalemin kağıda sert inişleri azalarak kaybolur. İnce motor yeteneğinin uzayda konum belirleyecek kadar gelişmesi ile çizgilerin başlangıç noktasından itibaren kontrollu bir devamlılık göstermeye başladığı gözlenir. Bu parmakların kullanımına yansıyan ilk ince motor koordinasyon göstergesidir. Kalemin az çok kontrollü kullanıldığı bu çizgilerin devamlılığının kısa süre sonra kaybolduğu, çizgilerin sağa sola savrulmasından anlaşılır. Bu acelecilik, bu dönemde dikkat süresinin dakikalarla sınırlı olmasından kaynaklanır. Dikkati dağılan çocuk, 2-3 dakika sonra resim yapmaktan sıkılır ve işi aceleciliğe döker. Kalemi kağıdı bir tarafa bırakır, bir başka uyaranın peşinden gider.
Prof. Dr. Sabiha Paktuna Keskin
Prof. Dr. Sabiha Paktuna Keskin
Pediatrist, Pediatrik Nörolog
Bugün 20 ziyaretçi (429 klik) kişi burdaydı!